Chỉ số ROE là gì? Cách xác định chỉ số ROE

Chỉ số ROE là gì?

Chỉ số ROE (Return On Equity) là tỷ suất lợi tức trên vốn hay lợi nhuận trên vốn của chủ sở hữu.

Đây là một chỉ số dùng để đo lường khả năng sinh lời của một khoản đầu tư trên mỗi đồng vốn bỏ ra, giúp ta theo dõi khả năng sử dụng vốn hiệu quả của công ty. Đối với các nhà đầu tư, ROE là một chỉ số quan trọng vì tỉ lệ này thường được ví như sức khỏe của một doanh nghiệp để so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành và trên thị trường rộng lớn.

Cách xác định chỉ số ROE

ROE là chỉ số được thể hiện bằng phần trăm, được tính bằng cách lấy lãi ròng (lợi nhuận ròng) sau thuế chia cho tổng vốn chủ sở hữu dựa vào bảng cân đối kế toán và bảng báo cáo tài chính từng kỳ.

Chỉ số này có thể được tính cho bất kỳ công ty nào nếu thu nhập ròng và vốn chủ sở hữu đều là số dương.

Vậy ROE bao nhiêu là tốt? 

ROE được đánh giá là tốt hay xấu phụ thuộc vào ROE trung bình trong ngành của công ty, do đó việc so sánh ROE có ý nghĩa cao nhất là giữa các công ty cùng ngành. Khi xem xét tính toán chỉ số ROE của một công ty, các chuyên gia thường không đánh giá riêng lẻ từng năm mà sẽ xem xét ít nhất là trong vòng 3 năm. Nếu công ty đó có ROE trong 3 năm liên tiếp >20% thì được xem là có sức cạnh tranh tốt.

Những lưu ý khi chỉ số ROE cao

Qua những gì đã tìm hiểu phía trên, chúng ta có thể hiểu rằng nếu thu nhập ròng lớn hơn vốn chủ sở hữu gấp nhiều lần hay ROE cao thì chứng tỏ rằng hoạt động của công ty rất mạnh. Tuy nhiên, ROE cực cao cũng thường do tài khoản vốn chủ sở hữu nhỏ, điều này cho thấy rủi ro cũng cao không kém. Sở dĩ như vậy là do một trong các lý do sau:

Thứ nhất, lợi nhuận không nhất quán: nếu giả sử các khoản lỗ hàng năm của công ty được ghi nhận trên bảng cân đối kế toán dưới dạng “lỗ giữ lại”, các khoản lỗ mang giá trị âm làm giảm vốn cổ đông. Mẫu số tính toán ROE lúc này rất nhỏ do nhiều năm thua lỗ dẫn đến ROE cao. Nếu chỉ dựa vào chỉ số này sẽ dẫn đến đầu tư một cách sai lầm.

Nguyên nhân thứ 2 là do dư nợ: nếu như một công ty vay nặng lãi, vì vốn chủ sở hữu bằng tài sản trừ đi nợ nên ROE có thể tăng. Hay nói cách khác, công ty càng có nhiều nợ, vốn chủ sở hữu có thể giảm xuống.

Những lợi ích và hạn chế của việc tính toán ROE

ROE mang lại một số lợi ích nhất định như sau:

Giúp cho các nhà đầu tư so sánh được hiệu suất sử dụng vốn cũng như tốc độ tăng trưởng của các công ty cùng ngành khác nhau trên thị trường, từ đó đưa ra cho mình những quyết định về chiến lược đầu tư trong tương lai của họ.

Bên cạnh đó, chỉ số này còn phác thảo rõ ràng tỷ lệ phần trăm lợi nhuận thu được của các cổ đông. Và nhận diện doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh hay không một cách rõ ràng nhất.

Ngoài ra, chỉ số ROE còn có những hạn chế nhất định khi sử dụng:

Chỉ số này không ổn định bởi lợi nhuận bất thường. Từ đó có thể gây hiểu nhầm trong trường hợp các công ty mới có yêu cầu vốn cao trong những ngày đầu dẫn đến chỉ số ROE thấp.

Bằng các chính sách kế toán khác nhau như tăng tuổi thọ dự án hay giảm tỷ lệ khấu hao… thì ROE có thể bị điều chỉnh. Hoặc khi doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ làm tăng chỉ số ROE, dẫn đến chỉ số này tăng lên một cách máy móc, không thực chất.

Chính vì vậy các nhà đầu tư hãy nên xem ROE như một chỉ số tham khảo, không nên coi trọng quá mức mà cần kết hợp với các chỉ số tài chính khác như ROA, lợi nhuận biên, vòng quay tài sản, đòn bẩy tài chính… từ đó đem lại hiệu quả đầu tư tốt hơn.